Cursussen
Branchevereniging Bodemenergie verzorgt de opleidingen tot specialist bodemenergie, die gegeven worden door experts uit de praktijk. De leergang bestaat uit een algemene basiscursus en vier specialisatiecursussen die ontwerp, engineering, exploitatie en onderhoud van het ondergrondse en bovengrondse deel van open en gesloten bodemenergiesystemen behandelen. Onmisbaar voor de verplichte certificering en een goede voorbereiding op de Cito-examens vakbekwaamheid bodemenergie. De leergang bodemenergie blijft up-to-date. In 2025 zijn alle cursussen vernieuwd en aangepast aan de huidige praktijk en regelgeving. Geplande cursussenHieronder vindt u het totaaloverzicht van alle cursussen die u via Branchevereniging Bodemenergie kunt volgen.
Klik op de button ‘bekijk cursus’ voor meer informatie, de startdata van de verschillende cursussen en om u direct in te schrijven.
Cursus B: Basiscursus Vakmanschap Bodemenergie
Cursus B is bedoeld voor iedereen die zich met bodemenergie bezighoudt, gecertificeerd wil worden of geïnteresseerd is in de toepassing van bodemenergie. Het ontwerpen en realiseren van open en gesloten bodemenergiesystemen wordt uitvoerig behandeld, zowel boven- als ondergronds. Ook het bepalen van het rendement van bodemenergiesystemen, energieverbruik en comfort, financiële en juridische aspecten, ondergrondse en bovengrondse werktuigbouwkunde en bronrealisatie komen aan bod.
Er wordt gewerkt volgens de huidige normen voor bodemenergie volgend uit de AMvB’s, uitgewerkt in het SIKB-protocol voor de ondergrond. Voor de bovengrond is dit uitgewerkt in de ISSO 39 voor open systemen. Voor de gesloten systemen is voor de bovengrond zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande ISSO publicaties 72 en 80. Na het volgen van de basiscursus kent u de basis-ontwerpregels voor zowel ondergrondse als bovengrondse systemen.
De cursus kan worden afgesloten met een officieel Cito examen.
De cursusduur bedraagt 3 dagen.
Cursus C: Specialisatie Bodemenergie: ontwerp en realisatie bovengrond
In de Specialisatiecursus Bovengronds wordt dieper ingegaan op de manier van energieopwekking en afgifte.
De volgende onderwerpen worden behandeld, zowel voor open als gesloten bodemenergiesystemen:
• Ontwerp van de bovengrondse energiecentrale van bodemenergiesysteem
• Afstemming via communicatieprotocol: BRL 11000 ondergronds en BRL 6000-21/00 bovengronds
• Dimensionering van de componenten van de bovengrondse energiecentrale
• Bepalen van de energieprestatie en de randvoorwaarden voor vergunningen
De aangeboden stof sluit aan bij de huidige ISSO-publicaties 39, 72, 73, 80 en 81. De laatste dag bestaat grotendeels uit het maken van een casus. U kunt dan het geleerde direct in de praktijk brengen.
De cursus kan worden afgesloten met een officieel Cito examen.
De cursusduur bedraagt 3 dagen.
Cursus DG: Specialisatie ontwerp realisatie ondergrondse gesloten systemen
Cursus DG is in 2025 geheel herzien en is nu een praktijkgerichte ontwerp- en realisatietraining, gebaseerd op het ISSO 73-handboek voor ontwerp van gesloten bodemenergiesystemen. Het ontwerp en de realisatie van verticale en horizontale bodemwarmtewisselaars en aardwarmtekorven wordt behandeld aan de hand van een aantal praktijkcases. Tijdens de cursus gaat u zelf aan de slag om ontwerpen te maken, waarbij ook interferentie met bestaande bodemenergiesystemen aan de orde komt.
De specialisatiecursus voor het ondergronds deel van gesloten systemen is ontwikkeld om inzicht in de onderliggende thermische processen en de ontwerpmethoden te verschaffen. Na het volgen van de cursus bent u in staat het ondergronds deel van een bodemwarmtewisselaar te ontwerpen en kent u de aandachtspunten bij de realisatie. Ook heeft u inzicht in verschillende systeemconcepten, welke belangrijke randvoorwaarden en ontwerpkeuzes er moeten worden gemaakt en hoe deze de kosten en het rendement van het systeem beïnvloeden. Tevens bent u in staat om aangeleverde ontwerpen te beoordelen en te evalueren.
De cursus kan worden afgesloten met een officieel Cito examen.
De cursus bestaat uit 2 dagen.
Cursus DO: Specialisatie ontwerp & realisatie ondergrondse open systemen
Open bodemenergiesystemen worden gebruikt als bron voor verwarming en koelen van gebouwen, vaak met behulp van een warmtepomp. Bij open bodemenergiesystemen wordt grondwater onttrokken en geïnfiltreerd. Het grondwater wordt benut als energiedrager en voor energieopslag. Open systemen kunnen voorzien in grote warmte- en koudebehoefte. De aanvoertemperatuur van het systeem is nagenoeg constant. Mits goed ontworpen garanderen zij een hoog rendement bij lage onderhoudskosten en hoge bedrijfszekerheid. Het ontwerp van een open systeem moet aan bepaalde eisen voldoen om het rendement en de gewenste bedrijfszekerheid te realiseren. Bij realisatie zijn de kwaliteit van de bronnen en een goede test- en opleveringscontrole belangrijke aandachtspunten.
De volgende onderwerpen komen aan bod in de Cursus DO:
• Onderliggende hydrologische en thermische processen
• Ontwerpen ondergronds deel van een open systeem
• Hoe worden kosten en rendement van een systeem beïnvloed?
• Beoordelen en evalueren aangeleverde ontwerpen
Na de cursus bent u in staat het ondergronds deel van een open systeem te ontwerpen en kent u de aandachtspunten bij realisatie. U heeft ook inzicht in verschillende systeemconcepten, welke belangrijke randvoorwaarden en ontwerpkeuzes er gemaakt moeten worden en hoe deze de kosten en het rendement van het systeem beïnvloeden. Tevens bent u in staat om aangeleverde ontwerpen te beoordelen en te evalueren.
De cursus kan worden afgesloten met een officieel Cito examen.
De cursus bestaat uit 2 dagen.
Cursus E: Specialisatie exploitatie open en gesloten systemen
Tijdens de Specialisatiecursus exploitatie van open en gesloten systemen wordt dieper ingegaan op de bedrijfsvoering van open en gesloten systemen. U leert over monitoring en beheer, energiebesparing, hoe u een MeerjarenOnderhoudsBegroting maakt en hoe het koppelen van bovengrondse en ondergrondse systemen in de praktijk werkt (integrale benadering). Daarnaast leert u alle ins & outs rondom het toezichthouden en handhaven door provincies en gemeenten. De AMvB bodemenergie vormt hierbij de leidraad. Tot slot komen veelvoorkomende faalfactoren langs.
Na het volgen van deze cursus bent u in staat om proactief invulling te geven aan exploitatie van bodemenergiesystemen. De HUM, de BUM en de Waterwet vormen hierin de leidraad.
De cursus kan worden afgesloten met een officieel Cito examen.
De cursusduur bedraagt 2 dagen.
Cursus G: Regie op Bodemenergie
De cursus Regie op Bodemenergie is speciaal ontwikkeld voor eindgebruikers van bodemenergiesystemen.
Een bodemenergiesysteem maakt gebruik van de bodem voor de levering van warmte of koude aan gebouwen. Een bodemenergiesysteem is een duurzaam installatieconcept, met een lager energieverbruik in vergelijking met conventionele verwarming en koeling (bijvoorbeeld gasketel en koelmachine). Het lagere energieverbruik heeft een vermindering van uitstoot van CO2 en lagere energiekosten tot gevolg.
Het doel van de cursus is het bieden van overzicht: welke factoren zijn bepalend voor een goed functionerend bodemenergiesysteem en hoe kunt u als eindgebruiker een goede regie voeren op de exploitatie van een bodemenergiesysteem? De cursus beoogt overzicht te geven van het speelveld van de exploitatie van een bodemenergiesysteem en in prestatiefactoren en sleutelparameters.
Bent u eindgebruiker van een of meerdere bodemenergiesystemen? Dan is deze cursus speciaal voor u.
Wilt u wel informatie over de exploitatie, maar bent u geen eindgebruiker? Dan is waarschijnlijk cursus E een betere cursus voor u.
Cursus OB: Basiscursus Bodemenergie voor Overheden
Voor ambtenaren en beleidsmakers die relatief nieuw zijn in het werkveld, is de Basiscursus Bodemenergie een aanrader. In één dag leert u alles over bodemenergie, wat het is, waar u in de dagelijkse praktijk mee te maken krijgt en wat het verschil is tussen open en gesloten bodemenergiesystemen.
De cursus biedt een compleet overzicht van alle aspecten:
• Werking open en gesloten systemen
• Gebouwzijdige aspecten
• Milieueffecten
• Algemeen wettelijk kader
• Vergunningverlening en toezichthouden
• Aanleg bronnen en lussen
• Functioneren
• Interferentie en ordening
Door het volgen van deze cursus verkrijgt u een breed inzicht in de verschillende typen bodemenergiesystemen en bijkomende randvoorwaarden. Uiteraard komen ook actuele zaken langs m.b.t. de HUM en de BUM, lozen van grondwater, regeneratie en energiebalans. Dit alles binnen de context van de taken zoals die in uw dagelijkse praktijk aan de orde zijn.
De cursusduur bedraagt een dag.
Cursus OV: Verdiepingscursus Bodemenergie voor Overheden
Heeft u al enige ervaring met gesloten bodemenergiesystemen en wilt u zich verder verdiepen in het beoordelen en toetsen van vergunningsaanvragen en meldingen? Dan is de Verdiepingscursus Bodemenergie iets voor u.
De cursus sluit aan op de vernieuwde Basiscursus Bodemenergie voor Overheden, gericht op gemeenen en omgevingsdiensten die zich bezighouden met gesloten bodemenergiesystemen. In deze verdiepingscursus wordt dieper ingegaan op de relevante zaken m.b.t. vergunningverlening en toezichthouden bij de realisatie en het in bedrijf hebben van gesloten bodemenergiesystemen.
In de cursus worden actuele zaken behandeld rond de onderwerpen:
• Indieningsvereisten
• Omgaan met WKO-Tool en EED berekening aan gesloten systemen
• Beoordelen van ingediende SPF
• Interferentie tussen gesloten systemen onderling en met open systemen
• Organisatie rond meldingen, vergunningverlening en handhaving
• Praktijkervaringen
Door het volgen van de cursus krijgt u een breed inzicht in de verschillende typen van bodemenergiesystemen en bijkomende randvoorwaarden.
De cursusduur bedraagt een dag.