Open of gesloten bodemenergie?
Enkele vragen die gesteld kunnen worden zijn:
Hoe groot is de thermische energievraag die geleverd moet kunnen worden?
Wat is de verhouding tussen verwarmen en koelen?
Wordt er gepland om een of meerdere gebouwen aan te sluiten?
Is de bodemopbouw geschikt voor het realiseren van een open of juist voor een gesloten bodemenergiesysteem?
Hoeveel ruimte is er beschikbaar op locatie?
Zijn er juridische voorwaarden voor het boren van bronnen?
Wat is de kwaliteit van het grondwater?
De tabel hieronder geeft een overzicht op hoofdpunten van de verschillen tussen open en gesloten bodemenergiesystemen.
| Open systemen | Gesloten systemen | |
| Toepassingsgebied | ||
| Toepassing | Verwarmen en koelen | Verwarmen en koelen |
| Marktsectoren | Utiliteit, glastuinbouw, woningbouw | Woningbouw, utiliteit |
| Energiebesparing | 50 à 80 % koelen 30 à 50% verwarmen |
30 à 50% koelen en verwarmen |
| Schaalgrootte (vermogen warmtepomp) | ||
| 0 – 100 kW (tot 2.000 m² of 50 woningen) | Minder geschikt | Zeer geschikt |
| 100 – 1.000 kW | Onder voorwaarden geschikt | Onder voorwaarden geschikt |
| > 1.000 kW (20.000 m² of 500 woningen) | Zeer geschikt | Minder geschikt |
| Technische aspecten en effecten | ||
| Principe warmtetransport | Grondwater (en geleiding) | Geleiding in de bodem |
| Aantal boringen | Enkele boringen met grote diameter | Een of vaak meerdere boringen met kleine diameter |
| Effecten ondergrond | Relatief grotere effecten | Relatief kleine effecten |
| Bodemgeschiktheid | Zeer belangrijk | Minder belangrijk |
| Onderhoud van bron | Wezenlijk aspect | Minimaal |
| Levensduur systeem | Locatie specifiek (>20 jaar) | Levensduur > 50 jaar (ongeacht locatie) |
Schaalgrootte
Bij de keuze tussen open en gesloten systemen speelt ook de fasering een rol. Bij grootschalige toepassing van individuele warmtepompen en bodemenergiesystemen, zoals in de grondgebonden woningbouw, kunnen gesloten bodemenergiesystemen veel voordelen bieden, aangezien deze eenvoudig gefaseerd kunnen worden opgeleverd, geen distributienet nodig hebben en eigendom van de perceeleigenaar kunnen blijven. Belangrijk hierbij is dat dit soort projecten in samenhang ontworpen worden, zodat direct rekening kan worden gehouden met onderlinge invloed. In de bestaande bouw is de schaalgrootte ook van belang voor de keuze tussen open of gesloten systemen. Waar beide wellicht mogelijk zijn heeft kan het ene systeem voordelen hebben ten opzichte van het andere.
Energiebesparing
at betreft energiebesparing hoeven open en gesloten systemen elkaar niet veel te ontlopen. Een open bodemenergiesysteem kan een wat hoger rendement realiseren voor het leveren van verwarming, omdat de brontemperatuur wat hoger ligt, alhoewel dat bij een gesloten systeem technisch ook mogelijk is. Gesloten systemen worden meer in de woningbouw toegepast, waardoor het rendement ook wat lager kan zijn, omdat er meer tapwater geleverd moet worden. Bij gebouwen met een overwegend grotere warmtevraag is het voordelig om voldoende te koelen, zodat er meer warmte wordt opgeslagen voor in de winter. Bij MT en HT netten in bestaande wijken is het vaak niet mogelijk om te koelen. Hiervoor worden oplossingen gebruikt zoals een combinatie met aquathermie om voldoende warmte te laden.
Levensduur
Ook de levensduur vormt een belangrijk onderscheid. Een gesloten bodemenergiesysteem heeft een zeer lange levensduur (> 50 jaar), onafhankelijk van de locatie. Voor een open bodemenergiesysteem is de levensduur afhankelijk van locatiespecifieke eigenschappen, onder andere bodemopbouw en grondwaterkwaliteit. Door goed onderhoud hebben open bodemenergiesystemen ook een lange levensduur.